Berichten over Landbouw

Gedeputeerde Staten (GS) heeft de Statenvragen van Statenlid Freek Rebel over het partnerschap tussen provincie en boeren beantwoord. De provincie gaat geen partnerschap aan met individuele boeren, maar wil maatwerk leveren door samen te werken met collectieven zoals LTO Noord.

Als het gaat om verduurzaming van de landbouw, hoor ik vaak de vraag: “Wanneer is het genoeg?” (o.a. Martin Sommer in de Volkskrant van 30 oktober jl.) De vraag komt voort uit zorg om de toekomst van de landbouw. De eisen die aan boeren worden gesteld ten aanzien van dierenwelzijn, emissies en biodiversiteit worden steeds strakker. Dit vraagt dat agrarische bedrijven zich continu blijven aanpassen. Terwijl er al heel veel stappen zijn gezet. Sommigen raken hierdoor ontmoedigd. Ze hebben het gevoel dat ze het nooit goed kunnen doen. Het is natuurlijk jammer als boeren de moed en de lol in het werk verliezen.

Er wordt gezegd dat in Gelderland tot 2030 ruim 80.000 woningen moeten worden bijgebouwd. Om met de energietransitie een beetje vaart te maken, wordt gezegd dat we niet genoeg hebben aan zonnepanelen op daken, maar dat ook zeker ruimte nodig is op landbouwgrond en misschien zelfs wel in natuur. Om overstromingen, droogte en hitte aan te kunnen, is het nodig om het landschap grondig aan te passen. Er wordt ruimte gezocht voor uitbreiding van bedrijventerreinen, recreatiegebieden en (circulaire) industrie. Natuurgebieden moeten groter, want dan worden ze meer robuust. En dan is het nog nodig om de landbouw te extensiveren. Ook daarvoor is grond nodig. 

De stikstofproblematiek raakt ons allemaal. Voor de boer gaat het om het eigen bedrijf dat in de knel komt, voor de woningzoeker weerspiegelt het de wanhoop waarmee gezocht wordt naar een passende woonruimte en voor de ondernemer betekent het uit- of afstel van de plannen die op tafel liggen. 

Iedereen kent de beelden wel. De rijen trekkers die langzaam rijdend over de snelweg naar de provinciehuizen en het Malieveld reden. En ook deze week hebben de boeren hun stem weer laten horen. Nu bij verschillende grote distributiecentra. Als je die trekkers ziet ga je bijna geloven in de kloof tussen de boeren en de burgers. Boeren voelen zich onbegrepen en niet gewaardeerd. En burgers hebben veel sympathie met de boer maar voelen zich vaak machteloos. Want als ze de boeren zouden willen steunen, welke opties hebben ze dan? 

De strijd om de ruimte is losgebarsten. Er moeten woningen gebouwd worden en we zoeken een plek voor opwekking van duurzame energie. Tegelijkertijd vragen we van boeren dat ze extensiveren. Vooral rondom natuurgebieden willen we dat ze minder dieren per hectare gaan houden, minder mest op het land brengen en zorgen voor een mooier landschap met meer biodiversiteit. Om te kunnen extensiveren, heeft een boer meer grond nodig. Het alternatief is dieren weg doen en dat is voor hem of haar economisch meestal niet haalbaar. De noodzaak om te extensiveren maakt extra duidelijk dat grond schaars is. Het zou jammer zijn als het extensiveren van de een betekent dat de ander geen toekomst meer heeft. 

In ons Gelderse landschap zijn natuur en landbouw van elkaar afhankelijk. We hebben boeren nodig voor het beheer van landschap en natuur, bijvoorbeeld door begrazing en onderhoud van landschapselementen. Ook hebben we boeren nodig om de natuur te herstellen. Als ChristenUnie pleiten we voor meer natuurinclusieve landbouw, die kan werken met minder mest, meer water, meer streekeigen landschapselementen, en zonder chemische bestrijdingsmiddelen. Natuurinclusieve landbouw gaat er bovendien van uit dat de landbouw afhankelijk is van de natuur, door middel van het vasthouden van water, een gezonde bodem, bestuiving, beheersing van ziekten en plagen, en weerbaarheid van vee en gewassen. Natuur kan een plek hebben in de kringloop binnen een bedrijf.