Bijdrage begroting 2024
Vandaag zou ik stil willen staan bij geloof in de samenleving. Want zonder geloof is er geen samenleving. Onze samenleving zoals we deze nu kennen komt niet vanzelf tot stand. We geloven in gedeelde idealen en moeten met elkaar hard werken om het zo goed te hebben en te houden.
Maar toch is er ook spanning tussen verschillende groeperingen. En dat is niet vreemd. De samenleving verandert in rap tempo en daarbij zijn de uitdagingen groot.
En ook geopolitieke spanningen nemen toe. Er zijn conflicten in de Oekraïne en nu ook in Israël. En dat raakt ook ons. Ook dichtbij huis zijn er uitdagingen. Kan ik de boodschappen nog wel betalen? Kan ik nog een huis kopen? Kan de natuur zich nog herstellen? En is er nog perspectief voor mijn boerenbedrijf?
De overheid speelt een belangrijke rol in het vinden van antwoorden op deze vragen. En de vraag die zich dan aandient is of de overheid wel een dienende overheid is? Ziet zij echt de belangen van de inwoners van Gelderland en weet zij de inwoners mee te nemen in de vraagstukken die spelen? En ja, op veel fronten gaat dat goed. Dat zien we ook terug in deze begroting.
Leefbaarheid
Want het geloof in de samenleving gaat om geloof in gemeenschappen. We zien dat het college deze dragers van onze samenleving ondersteunt door bijvoorbeeld de 100 dorpendeals, maar ook door het ondersteunen van de voedselbank. Als overheid kunnen we de samenleving niet maken, die kunnen we wel faciliteren.
Bereikbaarheid
Gemeenschappen moeten ook verbonden worden. We zien dat de bereikbaarheid van Gelderland onder druk staat. In kleine gemeenschappen zoals bij Hellouw waar al jaren gesteggeld wordt over een rotonde, maar ook bij de Bergsche Maasdijk waar de verkeersveiligheid onder druk staat. Wij zien dan ook uit naar het plan van aanpak om de 20 meest gevaarlijke knelpunten aan te pakken.
En als het gaat over bereikbaarheid dan kunnen we niet om het OV heen. Want het kost niet alleen meer geld, de continuïteit staat ook onder druk. Daarom kunnen we niet doen wat we deden maar moeten we stappen zetten om een toekomstbestendig OV in te richten, zodat Gelderland voor iedereen bereikbaar blijft.
Om het OV toekomstbestendig in te richten is het wat de ChristenUnie betreft belangrijk om naar 2 zaken te kijken: welke rol kan innovatie spelen om bij te dragen aan een toekomstgericht OV en wat is nu een juiste rolverdeling van markt en overheid? Om zo tot een vraaggericht en toekomstbestendig OV te komen. Wij willen de gedeputeerde vragen of deze toe kan zeggen dat deze 2 onderwerpen onderzocht en meegenomen kunnen worden voor de concessies van 2025.
Energie
We zien dat de energietransitie in volle gang ingezet is. En dat is mooi. Echter, we zien dat het door de netcongestie wel een uitdaging is om onze doelen te halen terwijl Gelderland dreigt op slot te gaan met alle sociale, maatschappelijke en economische gevolgen. Wij roepen GS dan ook op om met alles wat binnen de macht van GS ligt stappen te zetten richting een oplossing.
En dat begint wat ons betreft met het stimuleren van het minder en slimmergebruik maken van energie. Een eerste stap is het isoleren van woningen. Niet alleen koop- maar ook huurwoningen. Daarnaast zien we dat lokale uitwisseling van energie steeds belangrijker wordt. Daar is al wel aandacht voor maar er zijn nog stappen in te zetten. En nu de druk op het net toeneemt, is het belangrijk dat we lokaal snel stappen zetten in het slim uitwisselen van energie. Om die reden brengen wij deze motie in.
Wonen en ruimte
Meer woningen zijn nodig en wij hebben vertrouwen in de ingeslagen koers. Wel zien we uitdagingen op dit terrein en vragen GS om scherp te sturen en de staten mee te nemen in de kansen en risico's om te versnellen, juist ook bij de bouw van sociale huurwoningen Tegelijkertijd moet ook de wooncrisis in samenhang met andere uitdagingen zoals bereikbaarheid en energievoorziening worden aangepakt.
Natuur en landbouw
Er zijn meer grote opgaven. We zien dat het lastig is om het stikstofdossier van het slot te krijgen. Dat baart ons zorgen. Verdere vertraging van het VLGG is ongewenst. Wij roepen GS dan ook op om door te pakken. Zet stappen om de boerengezinnen helpen. Wij horen graag van de gedeputeerde welke mogelijkheden hij ziet met bijvoorbeeld het gebruik van de beschikbare latente ruimte? En wat zijn de mogelijkheden om projecten naar voren te halen?
Ondertussen zien we ook mooie initiatieven ontstaan. Zoals de 18 boeren uit de polder bij Oosterwolde die met elkaar een plan maken om toekomstbestendig te gaan werken. Een fantastisch project wat bijdraagt aan onze doelen. Een initiatief wat vanuit de samenleving komt. Het is dan ook schrijnend dat we als provincie slecht communiceren. De boeren wachten al een jaar op antwoord en weten nog steeds niet waar ze aan toe zijn. Ze zijn het helemaal beu en dreigen de handdoek in de ring te gooien. Wat gaat GS doen om dat te voorkomen? Bij dit dossier maar ook in de toekomst.
Dat geldt ook voor de terreineigenaren in Gelderland. We zijn trots op de mooie Gelderse natuur met de vele bossen. Voor het beheer daarvan is het van belang dat wij het vakmanschap centraal stellen. Dat doen we niet door vanuit het provinciehuis aan te geven hoe doelen gehaald moeten worden terwijl de eigenaren allemaal aangeven dat er ook andere mogelijkheden zijn om de doelen te behalen. Nu ligt er een beperking en een verbod op houtoogst. De terreineigenaren willen bijdragen aan het behalen van de doelen maar herkennen de opgelegde route niet. Wij denken daarom dat het verstandig is om het besluit terug te draaien en opnieuw rond de tafel te gaan. Om die reden dienen wij dan ook de volgende motie in.
Voorzitter, we staan voor een nieuw begrotingsjaar. Een jaar waarvan we niet weten wat het zal brengen. Wat we wel weten is dat wij willen bijdragen aan een dienende overheid. Door te luisteren naar de zorgen en vragen die leven. In het volle vertrouwen dat we het niet alleen kunnen en hoeven te doen, gelovend dat er een God is die de wereld in Zijn hand houdt. In die wetenschap willen we de komende tijd bouwen aan vertrouwen. Aan geloof in de samenleving.
