Terugblik afgelopen bestuursperiode
Het loopt niet altijd zoals je vooraf bedacht had! Dat geldt ook voor de afgelopen bestuursperiode. We hebben plannen gemaakt voor Gelderland met de kennis die we in 2019 hadden, maar wie had kunnen bedenken dat er zoveel zou veranderen in de wereld, in ons land en in onze provincie. Dat begon allemaal al twee dagen na het sluiten van het coalitieakkoord.
Crisis
De PAS-uitspraak (Programma Uitspraak Stikstof) van de Raad van State bracht ons land in een stikstofcrisis, waarbij Gelderland zich ontpopte tot een centraal strijdtoneel van ogenschijnlijk tegengestelde belangen. Het was -en is- een uitdaging om overheden op één lijn te krijgen. De vlaggen gingen op de kop en het vertrouwen in de overheid, en in elkaar, staat stevig onder druk. Met vallen en opstaan hebben we in Gelderland laten zien dat we deze uitdaging aangaan op onze eigen manier. Geen ruimte voor stikstoftrucjes; een eerlijke verdeling van de opgave. Ook voor ander sectoren; samenwerken daarbij is essentieel. Belangen en uitdagingen in een gebied bijeenbrengen en met elkaar bouwen aan een toekomstbestendig Gelderland is waar we naar streven.
Al helemaal onwerkelijk was de periode waarin we ons moesten aanpassen vanwege de coronavirus. Het contact met elkaar en met de samenleving moesten we opnieuw uitvinden. Het zette ons stil bij de ongelooflijke waarde van contact en omzien naar elkaar. Wij zijn er trots op dat er in de afgelopen jaren een start gemaakt is met de dorpendeals. Hechte gemeenschappen en een goed voorzieningenniveau in dorpen en wijken is een van de krachtigste manieren om uitdagingen te overwinnen. Het is niet voor niets dat in de atlas van afgehaakt Nederland wordt aangegeven dat je beter werkloos kan zijn in Aalten dan in Schiedam. ‘Er voor elkaar zijn in de samenleving, omzien naar elkaar!’ is ontzettend waardevol. En juist daar hebben we vanuit de provincie en bijdrage aan mogen leveren.
Waarde van vrijheid
Een andere grote gebeurtenis in de afgelopen vier jaar was de Russische inval in Oekraïne. De schrijnende beelden op televisie laten ons (steeds weer) zien hoe belangrijk het is om ons in te zetten voor vrede, maar ook hoe bijzonder het is dat wij in Gelderland in vrede mogen leven. Gelderland leverde een bijdrage aan de regio Lubelski voor de opvang van de vele vluchtelingen. Het programma vrijheid is misschien niet het grootste onderdeel van de provinciale begroting geweest, maar de waarde van vrijheid is onverminderd groot. Dat we die vrijheid ook vandaag de dag nog moeten verdedigen, zien we terug bij het programma weerbaarheid. In deze periode hebben we laten zien dat we daarin als provincie een tweesnijdend zwaard kunnen hanteren: de strijd aangaan met mensen die onze samenleving willen ondermijnen en tegelijk ook het beschermen van hen die kwetsbaar zijn.
De eindbalans
Vandaag maken we de eindbalans op van deze periode. Er zijn vandaag vele successen en ook vele teleurstellingen de revue gepasseerd. Dat hoort bij democratie. Niet iedereen kan zijn zin krijgen. En bij alle grote opgaven waar we als provincie voor staan, op het gebied van landbouw, klimaat, water, energie en stikstof; kunnen we er alleen maar uit komen als we bereid zijn om niet alleen aan onszelf te denken, maar ook door ruimte te geven aan elkaar. We kunnen er alleen uitkomen als we bereid zijn om de dialoog aan te gaan met elkaar. Als we bereid zijn om ons te verdiepen in elkaars situatie en belangen.
Ondanks alle bijzondere omstandigheden is dát wel wat we als provincie met elkaar hebben gedaan. We zijn het niet altijd met elkaar eens, maar we zijn er wel altijd uit gekomen, omdat we ons realiseren dat we een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben om het beste te zoeken voor Gelderland, zelfs als je genoegen moet nemen met minder dan je zelf had gehoopt. Geven en nemen, maar wel met het belang van Gelderland voorop.
Het rapport ‘Terugblik Samen voor Gelderland – eindbalans 2019 – 2023’ kun je in zijn geheel lezen.