Lees hier de algemene beschouwingen van Marieke van de Beek tijdens de Tussenbalans. 

Halverwege 

Voorzitter, toch een beetje een bijzonder moment, om zo halverwege de regeerperiode even stil te staan. Even om te kijken naar wat achter ons ligt, maar vooral ook vooruitkijken naar wat nog komt.  

Als fanatiek wielrenner heeft ‘halverwege’ voor mij een speciale betekenis. Als ik een lange tocht maak, begint de nog af te leggen afstand altijd een beetje te knagen in m’n hoofd. Want je bent nog niet op de helft. De nog af te leggen afstand is nog steeds groter, dan dat wat je al hebt gedaan. Maar eenmaal op dat magische punt, halverwege, verdwijnt dat knagende gevoel als sneeuw voor de zon. Valt het van me af en kan ik vólop gaan genieten. Want we zijn over de helft! Vanaf nu, zo voelt het, komt het einddoel steeds dichterbij. Elke trap dichter bij de finish!  

Voorzitter, de vraag is natuurlijk of deze metafoor ook opgaat voor dit moment. Waren de afgelopen twee jaar een beetje afzien, en wordt het nu genieten tot het einde? Of is het eerder andersom? Waar eerst alles nieuw was, en ‘voor het eerst’, waar we als jonge honden in de speeltuin waren, daalt misschien nu de harde realiteit in? Wordt het stoempen om ongeschonden de eindstreep te halen, het liefst ook nog met wat mooie resultaten voor onze inwoners?  

Voorzitter, zo halverwege de rit mag het dan ook best even. Even stilstaan en terugkijken naar de hoogtepunten van ‘de eerste helft’. En die waren er.  

Zo zijn er in de afgelopen twee jaar op verschillende momenten mooie stappen gezet op het gebied van openbaar vervoer, een belangrijke basisvoorziening voor veel Gelderse inwoners. Onze fractie zet zich stevig in voor een toekomstbestendig en betrouwbaar OV, en dat levert wat op. In een mooie samenwerking dwars door coalitie en oppositie is er breed draagvlak om het Gelderse OV op de kaart te blijven zetten. Via verschillende moties om dit te agenderen ligt er nu een mooi toekomstbeeld OV, een goede basis om mee verder te gaan. Dit biedt perspectief voor onze inwoners die hiervan afhankelijk zijn.  

Voorzitter, wonen is een grondrecht. Maar toch is een dak boven het hoofd niet meer vanzelfsprekend. Onze fractie knokt, zij aan zij met onze gedeputeerde, voor het snel beschikbaar krijgen van meer woningen in Gelderland. Zo hebben we moties ingediend die het delen en splitsen van woningen makkelijker en aantrekkelijker moeten maken. Meer, kleinere en betaalbaarder woningen, dat biedt hoop en perspectief voor iedereen die op zoek is naar een fijne woonplek.  

En voorzitter, een fijne woonplek bestaat uit meer dan stenen. Een fijne woonplek bestaat alleen daar, waar mensen samenleven in verbinding met elkaar. Waar we elkaar ontmoeten, het gesprek aangaan, waar verschillen wegvallen of we die overbruggen. Dat gaat niet vanzelf. Daarom vinden wij het zo belangrijk dat we volop inzetten op leefbaarheid in onze provincie. Dat we het écht samen-leven stimuleren door mooie initiatieven te ondersteunen, bijvoorbeeld met onze Dorpendeals. Deze periode zijn er al zo'n 40 Dorpendeals afgesloten en op dit moment zitten er heel wat in de pijplijn. Op naar de 100!  

Voorzitter, maar juist op provinciaal niveau is er ook een aantal thema’s, waarop het lijkt alsof we op z’n best hebben stilgestaan, maar misschien wel, als we eerlijk zijn, achteruit zijn geboerd. De energietransitie wordt ernstig belemmerd door netcongestie. De stikstofcrisis houdt ons meer dan ooit in zijn greep, nu plannen in de prullenbak zijn verdwenen en de financiële middelen evenzo. Grote thema’s, waar landelijke politiek het laat afweten en we in de provincie op onszelf aangewezen zijn. Maar juist op zo’n moment is het tijd om vooruit te gaan kijken! Niet bij de pakken neer te gaan zitten, maar actief op zoek te gaan naar nieuw perspectief.  

En wat zijn we dan blij met de tussenbalans. Blij met de financiële middelen die we hebben, om op verschillende dossiers écht verschil te gaan maken. Blij met de focus die we hebben aangebracht, zodat we aan de slag gaan daar waar we de meeste impact kunnen maken.  

Voorzitter, wij in Gelderland, wij hervinden onszelf in dat wat wij ooit waren: een provincie die manmoedig als koploper de stikstofuitdagingen te lijf gaat. Wat is het mooi en hoopvol om te zien dat we hier opnieuw Statenbreed de schouders onder zetten. Natuurlijk zijn er accentverschillen, maar we hebben hetzelfde doel: hier gezamenlijk sterker uitkomen. Komen met oplossingen die perspectief bieden voor een toekomstbestendige agrarische sector, voor robuuste natuurgebieden waar we in Gelderland trots op zijn en voor een samenleving die weer van het slot kan, waar we weer kunnen bouwen en ondernemen met het oog op de toekomst. En voorzitter, dit maatregelenpakket is nog niet af, niet compleet, maar met de middelen die we hier vandaag voor bestemmen kunnen we verder. Is er hoop op oplossingen. En om dat te onderstrepen ondersteunen wij vandaag een aantal moties die op dit vlak worden ingediend.  

Voorzitter, onze fractie is blij met de aanpak van de N303 tussen Voorthuizen en Putten. Een maatregel waar de inwoners van die regio heel concreet iets van gaan merken. Want na een geslaagde participatie, uitmondend in een breed gedragen plan dat recht doet aan veiligheid, doorstroom, bereikbaarheid en verbinding, kan het toch niet zo zijn dat we maar een half plan gaan uitvoeren? De ChristenUnie is dan ook heel blij dat ons voorstel om nu geld beschikbaar te stellen voor het gehéle plan, is overgenomen.  

Voorzitter, en wonen, ik refereerde er net al even aan. Er zijn al stappen gezet, maar nu gaan we écht in de volgende versnelling. Extra geld voor splitsen en optoppen van woningen, uitbreiden van het Versnellingsteam voor woningbouwprojecten, het ondersteunen van gemeenten met de Gelderse Woonacademie en het aanjagen van industriële bouw. Hiermee verwachten we steeds meer mensen die in Gelderland willen wonen of blijven wonen, die mogelijkheid ook te bieden.  

Voorzitter, en al die plannen kunnen niet zonder gezonde Gelderse economie, kunnen niet zonder aandacht voor recreatie, sport en cultuur. Het uitgangspunt van de ChristenUnie is dat wij mensen er niet zijn ten dienste van de economie, maar dat de economie er is voor de mensen, voor de samenleving. Een economie ten dienste van onze leefbaarheid, ons welzijn. In die volgorde. En dan is het mooi dat wij in Gelderland een aantal mooie sectoren hebben die eruit springen, waar we trots op zijn en die we stimuleren. Het is goed om hier ook aandacht en middelen voor vrij te maken, binnen de grenzen van dat wat onze aarde aan kan. De motie van de PvdA over het investeren in toekomstige werknemers past bij onze visie op de economie die ik zojuist schetste, en zullen wij dan ook steunen.   

Voorzitter, deel twee van de rit! Als wij zien welke mooie plannen er liggen, die samen een compleet plaatje vormen voor een provincie waar we écht samen leven, samen de schouders er onder zetten en samen opstaan voor het goede, dan schakelt de ChristenUnie fractie een tandje bij. Na de koffiestop met nieuw élan op de pedalen. In de hoop dat de finishlijn nog maar vér weg ligt, want we hebben nog zó veel moois om onderweg mee aan de slag te gaan! En voorzitter, iedereen weet dat fietsen in een peloton dat goed samenwerkt zóveel makkelijker gaat. En dat peloton, dat zijn wij. Vijfenvijftig statenleden zoals we hier vandaag zitten. Laten we het samen doen!