Perspectief op lange termijn voor de fruit- en boomteelt
Overal in de Betuwe zijn borden te zien met daarop teksten als: “Laat de teelt in de Betuwe niet opdrogen!”. Die borden staan er in reactie op de plannen van de provincie om reserveringsgebieden aan te wijzen voor toekomstige drinkwaterwinning.
Over de achtergrond daarvan kunt u meer lezen in het interview met Peter van ’t Hoog. Judith Westerink van de Gelderse fractie en Anne van Rossum en Linda van Willigen van de West-Betuwse fractie spraken met vertegenwoordigers van de fruit- en boomteelt over hun zorgen en de toekomst van de sector.
Droge zomers en waterbeschikbaarheid
De fruit- en boomtelers wezen erop dat er niet voor niets zoveel fruit- en boomteelt in de Betuwe gevestigd is. Nergens in Nederland zijn de bodem- en wateromstandigheden meer geschikt. Toch bleek ook hier met de droge zomers van de afgelopen jaren dat waterbeschikbaarheid niet altijd vanzelfsprekend is. De telers vrezen drinkwaterwinning als concurrent om water. Ze maken zich zorgen dat ze bij lage waterstanden niet altijd meer mogen beregenen, omdat drinkwaterwinning voor gaat. Maar ze begrijpen ook dat drinkwaterwinning nodig is in het algemeen belang.
Langdurige onzekerheid
Hun grootste bezwaar zit dan ook niet in de drinkwaterwinningen zelf. De uiteindelijke waterwin- en grondwaterbeschermingsgebieden zijn relatief klein en huidige grondeigenaren zullen worden gecompenseerd. Hun bezwaar zit bij de omvang van de reserveringsgebieden en de langdurige onzekerheid voordat duidelijk wordt waar de drinkwaterwinningen exact gaan komen. Ze zeggen dat dit bedrijfsontwikkeling in de weg staat en dat de grondwaarde zal dalen. Gedeputeerde Staten is uitgebreid ingegaan op deze bezwaren in de Reactienota met betrekking tot de ingediende zienswijzen. Deze en andere stukken zijn hier te vinden.
Toekomstperspectief
Vervolgens zijn we met de telers in gesprek gegaan over de toekomst van de fruit- en boomteelt. Deze telers denken in lange termijnen omdat sommige teelten, zoals die van perenbomen, een cyclus hebben van wel 20 jaar. Met klimaatverandering en vergroening van het Europese landbouwbeleid wordt het steeds belangrijker om te werken aan robuuste teelten en een robuust watersysteem. Het waterbeheer kan niet meer alleen worden gericht op afvoeren; het zal ook steeds meer moeten worden gericht op water vasthouden, om periodes met weinig regen te kunnen overbruggen. Er is een grotere diversiteit aan fruitrassen nodig, die bestand zijn tegen wisselende omstandigheden en die minder kwetsbaar zijn voor ziekten en plagen. Ook worden bloemenranden steeds belangrijker, om plek te bieden aan bestuivers en natuurlijke vijanden van plaaginsecten.
De ChristenUnie wil allebei: voldoende en schoon drinkwater én een duurzame toekomst voor de landbouwsectoren. Daarom wil de ChristenUnie zich inzetten voor het verlagen van de onzekerheid voor de sector en het ondersteunen van een transitie richting een toekomstbestendige teelt. De Betuwse Watertafel vinden we hierin een goede eerste stap. In het belang van schoon grond- en oppervlaktewater en de biodiversiteit streven wij naar het verminderen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen.