Niet alles kan overal gecombineerd
Er wordt gezegd dat in Gelderland tot 2030 ruim 80.000 woningen moeten worden bijgebouwd. Om met de energietransitie een beetje vaart te maken, wordt gezegd dat we niet genoeg hebben aan zonnepanelen op daken, maar dat ook zeker ruimte nodig is op landbouwgrond en misschien zelfs wel in natuur. Om overstromingen, droogte en hitte aan te kunnen, is het nodig om het landschap grondig aan te passen. Er wordt ruimte gezocht voor uitbreiding van bedrijventerreinen, recreatiegebieden en (circulaire) industrie. Natuurgebieden moeten groter, want dan worden ze meer robuust. En dan is het nog nodig om de landbouw te extensiveren. Ook daarvoor is grond nodig.
Functiecombinaties
Ook zonder ingewikkelde rekensommen is duidelijk dat dit niet allemaal kan in dezelfde ruimte. Maar wat zou het fijn zijn als het allemaal wel kon? Het toverwoord is: functiecombinaties. Door functies te combineren kun je dezelfde ruimte voor meerdere doelen gebruiken. Waterberging en natuur. Zacht fruit onder zonnepanelen. Wonen boven kantoren. Het is een heel verleidelijk idee dat alles misschien wel kan. Dan hoef je namelijk (nog) geen moeilijke keuzes te maken.
Het Programma Ruimte van de provincie Gelderland en de Verstedelijkingsstrategie Arnhem-Nijmegen-FoodValley lijken daarvan uit te gaan. Ze zetten in op functiecombinaties, wat heel verstandig is, en erkennen tegelijkertijd dat niet alle functies goed samengaan. Wat ook verstandig is. Toch worden geen keuzes gemaakt. Alles moet kunnen. En dat kan niet.
Geen slechte keuzes goed praten
Als ChristenUnie willen we ervoor waken dat functiecombinaties worden gebruikt om een slechte keuze goed te praten. Alsof verspilling van goede landbouwgrond ineens acceptabel zou worden als tussen de zonnepanelen ruimte wordt gelaten voor bloemen. Ook willen we ervoor waken dat ‘kwetsbare’ functies bij functiecombinaties het onderspit delven. Zo zijn we geen voorstander van nieuwe woonwijken in het bos. Maar bestaande woonwijken vergroenen vinden we juist een heel goed idee.
Vergroenen wat grijs is
Ja, we kunnen nog veel slimmer omgaan met de ruimte. Dat begint met een besef dat ruimte echt heel schaars is. En dat de kwaliteit van onze leefomgeving sterk onder druk staat. Het is gemakkelijker om een bedrijventerrein te bouwen dan om deze weer om te zetten in groen. We moeten dus, voordat we vergrijzen wat nu groen is, inzetten op het combineren van grijze functies, en op het vergroenen van wat nu grijs is.
