Houd zoveel mogelijk grond beschikbaar voor landbouw
De strijd om de ruimte is losgebarsten. Er moeten woningen gebouwd worden en we zoeken een plek voor opwekking van duurzame energie. Tegelijkertijd vragen we van boeren dat ze extensiveren. Vooral rondom natuurgebieden willen we dat ze minder dieren per hectare gaan houden, minder mest op het land brengen en zorgen voor een mooier landschap met meer biodiversiteit. Om te kunnen extensiveren, heeft een boer meer grond nodig. Het alternatief is dieren weg doen en dat is voor hem of haar economisch meestal niet haalbaar. De noodzaak om te extensiveren maakt extra duidelijk dat grond schaars is. Het zou jammer zijn als het extensiveren van de een betekent dat de ander geen toekomst meer heeft.
Waarschijnlijk gaan veel boeren stoppen als gevolg van de stikstofcrisis. Als boeren vrijwillig stoppen is dat tot daaraantoe. Maar het toch heel tragisch dat er zo weinig jongeren een toekomst zien in de landbouw. Ook voor onszelf: wie verbouwt straks ons voedsel, wie zorgt voor ons landschap? Als ChristenUnie willen we zoveel mogelijk boeren behouden en jonge en nieuwe boeren perspectief bieden. Natuurinclusieve kringlooplandbouw moet een serieuze optie zijn als economisch bedrijfsmodel.
Daarom pleiten wij voor provinciaal grondbeleid. Om zoveel mogelijk landbouwgrond beschikbaar te houden voor natuurinclusieve kringlooplandbouw en om landbouwbedrijven te helpen extensiveren en tegelijkertijd toekomstbestendig te maken.
Dat betekent keuzes maken. Grond in eigendom van de provincie wordt alleen nog maar verkocht of verpacht aan natuurinclusieve kringloopboeren, of boeren waarmee kan worden afgesproken dat ze die kant op gaan. Grond die vrijkomt van stoppende bedrijven, wordt aangeboden aan boeren die natuurinclusief zijn of willen worden, desnoods doordat de provincie die gronden opkoopt. De provincie zorgt voor ruilgrond om boeren te helpen bij een goede verkaveling. Terreinbeherende organisaties worden aangemoedigd om natuurakkers, natuurgraslanden en heide door boeren en schaapsherders te laten beheren op zo'n manier dat landbouw en natuur echt samen kunnen gaan. De provincie moet dan ook mogelijk maken dat op die gronden bijvoorbeeld (ruige) mest kan worden gebruikt. Een natuurinclusieve kringlooplandbouw begint immers bij een gezonde bodem.
In de Omgevingsverordening worden wat ons betreft de mogelijkheden voor zonneparken in de natuur en op landbouwgrond zeer beperkt. Het ruimtegebruik moet meer multifunctioneel, maar niet alle functies gaan goed samen. Landbouw, natuur, landschap en recreatie gaan goed samen. Landbouw, natuur en zonnepanelen niet. De multifunctionaliteit moet juist ook in stedelijk gebied worden gezocht. Zonnepanelen op daken en boven parkeerterreinen, meer bomen op bedrijventerreinen. Het is de schone taak van de provincie om alle ruimtelijke opgaven in samenhang te bekijken. We moeten ophouden met het zien van landbouwgrond als restcategorie waar alle ruimteclaims terecht kunnen. Een duurzame landbouw heeft grond broodnodig.
Een transitie richting natuurinclusieve kringlooplandbouw komt er niet vanzelf. Wij zien voor de provincie een sleutelrol als betrouwbare partner van de toekomstbestendige boer. Ik geloof dat we nog wel wat vertrouwen moeten terugwinnen. Grondbeleid kan daarbij helpen.